1. Anasayfa
2. Sayfalar
3. Genç Tüketiciler ve Alternatif Proteinler: Gıdanın Geleceğine Yönelik Bir Bakış

Küresel gıda sistemleri, iklim değişikliği, artan nüfus, doğal kaynakların azalması ve hayvansal üretimin çevresel etkileri gibi çok boyutlu krizlerle karşı karşıya. Bu sorunlar, geleneksel gıda üretim yöntemlerinin sürdürülebilirliğini sorgulatırken, özellikle genç kuşaklar arasında yenilikçi ve çevre dostu alternatiflere olan ilginin hızla arttığını gösteriyor. Bu bağlamda, Young Consumers’ Intention to Consume Innovative Food Products: The Case of Alternative Proteins başlıklı çalışma, genç bireylerin alternatif protein bazlı ürünleri tüketme niyetlerini derinlemesine inceleyerek, geleceğin gıda sistemleri açısından hayati bir veri sunuyor.

Çalışma, tüketici davranışlarını anlamada sıklıkla kullanılan Planlanmış Davranış Teorisi (Theory of Planned Behavior - TPB) çerçevesinde gerçekleştirilmiş. Bu yaklaşım, bireylerin davranışlarının tutumları, sosyal normlar ve algılanan kontrol gibi psikolojik bileşenlere dayandığını varsayar. Araştırma bu teorik yapı üzerinden genç bireylerin alternatif proteinlere yönelik tüketim eğilimlerini değerlendirmiştir. Ayrıca, bireylerin yeniliklere açıklığı ve gıda teknolojisine duydukları güven de modele dahil edilerek analiz daha bütüncül bir yapıya kavuşturulmuştur.

Gençlerin Tutumları ve Tüketim Eğilimleri

İtalya’da üniversite öğrencileriyle yapılan anket sonuçları, genç tüketicilerin alternatif protein içeren yenilikçi gıdalara yönelik tüketim niyetlerinin büyük ölçüde olumlu tutumlara ve yüksek algılanan davranışsal kontrole dayandığını göstermektedir. Katılımcılar, bu ürünleri hem çevresel hem de etik nedenlerle tercih ettiklerini belirtirken, onları tüketme konusunda da kendilerini yeterli hissettiklerini ifade etmiştir. İlginç biçimde, sosyal normların etkisi daha sınırlı kalmış, genç bireylerin kararlarını daha çok bireysel değerler ve bilinçli tercihler üzerinden verdikleri anlaşılmıştır.

Yeniliklere Açıklık ve Güven Faktörü

Araştırma bulgularına göre, yeniliklere açıklık, alternatif protein ürünlerinin kabulünde en güçlü belirleyicilerden biri olmuştur. Genç bireyler, yeni teknolojilerle üretilmiş ürünlere karşı daha esnek ve olumlu bir yaklaşım sergilemektedir. Ancak, bu açıklığın tam anlamıyla tüketime dönüşebilmesi için ürünlerin tat, fiyat ve ulaşılabilirlik gibi pratik özelliklerinde de iyileştirmeler yapılması gerekmektedir. Lezzetli, uygun fiyatlı ve yaygın bulunabilir alternatif protein ürünleri, tüketim niyetini gerçek davranışa dönüştürmede kritik rol oynamaktadır.

Politika ve Sektör İçin Çıkarımlar

Bu çalışma, hem kamu politikaları hem de özel sektör stratejileri açısından önemli çıkarımlar sunmaktadır. Genç kuşakların gıda tüketiminde sürdürülebilirlik, sağlık ve etik değerleri ön plana koyduğu bir çağda, bu eğilimleri destekleyecek iletişim stratejileri, eğitim kampanyaları ve ürün geliştirme çalışmaları daha büyük bir önem kazanmaktadır. Özellikle şeffaf üretim zincirleri, bilgiye dayalı karar mekanizmaları ve deneyim temelli pazarlama yöntemleri, genç tüketicilerin güvenini kazanmak açısından öncelikli stratejiler olarak değerlendirilebilir.

Sonuç olarak alternatif protein ürünleri yalnızca bir yenilik değil, aynı zamanda gıda sistemlerinin sürdürülebilir geleceği için bir gerekliliktir. GADOM olarak, tarım ve gıda teknolojilerinde dijitalleşme ve sürdürülebilirlik odaklı yaklaşımımızla, bu tür yenilikçi araştırmaları önemsiyor ve kamuoyuna taşınmasına katkı sağlıyoruz. Gençlerin tüketim tercihleri yalnızca bugünü değil, geleceğin gıda güvenliğini de şekillendirmektedir. Bu nedenle, üniversiteler, araştırma merkezleri ve girişimciler arasında güçlü iş birlikleri oluşturmak, inovatif gıda çözümlerinin toplum genelinde benimsenmesini kolaylaştıracaktır.

Mariani, A., & Annunziata, A. (2025). Young Consumers’ Intention to Consume Innovative Food Products: The Case of Alternative Proteins. Sustainability, 17(13), 6116. https://doi.org/10.3390/su17136116